ALS Dan Toch
Garmt was experiencing ALS – so you don’t have to!
Laat een bericht achter op de gedenkplaats van Garmt:
https://www.memori.nl/gedenkplaats/garmt-van-soest/
Geef een bijdrage om de film over Garmt te kunnen realiseren. Voor Zoë.
https://www.doneeractie.nl/garmt/-4282
.. en ook niet in een email. Ik ben te nl. moe om een mooie update te schrijven. Twee nachten 14 uur per nacht getukt en nog steeds aan het gapen. Het is een losse verzameling paragrafen geworden.
"Have you ever been punched in the face?", I ask him. Not out of malice – out of curiosity. I find myself going back to that particular consult meeting a lot. The first neurologist to tell me what he thought that it was. At the end of the meeting I get up and wonder how other people would have reacted to news like this. I used to be somewhat of a subject matter expert on anger, even though I feel absolutely none during that meeting, but I wonder, so I ask – have you ever been punched in the face. He's standing up as well, I think he's as tall as I am, he was about to come round his desk, gives me a look of acceptance, sadness, curiosity and some kind of respectful bedside manner that some doctors (the type I get along with) boot up with each morning and asks: "Is that about to happen, then?". Almost like he would have gladly taken it on the chin if it would have made me feel better. Most likely I'm romanticising (is that a word?) this memory, but it's a nice thought, though. I never used to understand those scenes in movies where the hero comes to tell the lady that something horrible happened and then she starts to beat him in frustration and then he just lets it happen – I used to shout at the screen: she's beating you! why do you let this happpen? I never used to get that. I get it now.
Het wordt allemaal langzaam wat rustiger, het lukt om het wat beschouwender te zien, om niet alleen te roepen "het leven gaat door hoor!" maar ook te kunnen zien dat dat voor andere mensen ook daadwerkelijk gewoon echt zo is, ook al lukt het me nog niet altijd om daar begrip voor op te brengen. Het lijstje namen waar ik goede raad van kan incasseren is nog altijd vrij kort (wel groeiende). Het is, geloof ik, een pijnlijke tijd geweest, de afgelopen weken, en als je dicht bij me hebt gestaan is de kans aanwezig dat je daar gewild of ongewild een tik van mee hebt gekregen, als je op een landmijn liep die ons beiden pijn deed. Tsja. Als ik me echt sorry voel zul je het ook wel gehoord hebben, of komt het nog.
Het is ook wel een beetje een drukke tijd geweest. Het lijkt me niet heel waarschijnlijk en grote kans dat het totaal niet past in het beeld dat jullie van mij hebben maar ik denk dat ik toch moet waarschuwen voor de mogelijkheid dat het misschien optioneel zo kan zijn dat er wat meer afgebeten is dan er verkauwd kon worden in korte tijd. Eerst maar eens even pauze dus. Het reservoir van stilte weer aanvullen zodat ik misschien wat meer vanuit wijsheid in plaats vanuit instinct kan gaan handelen. Zodat ik weer wat kan incasseren als iets in het verkeerde keelgat schiet.
En, mensen, het is alweer september. De pepernoten liggen alweer in de winkel. Fucking september. Je weet hoe dat gaat met september – voor je het weet is het kerst, en dan eh hop, het is koninginnedag, en zo weer een jaar voorbij. Poef. Je kunt het wel proberen vast te houden, zoals je mist kunt bewaren in een potje. Voor je het weet is je leven voorbij.
Mijn rechterhand wordt toch wat minder. Of het is tijdelijk. Ik doe al weken geen push-ups meer. Bang om het resultaat te weten of bang dat het slecht is of te druk of gewoon op zoek naar een excuus om niet buiten adem te hoeven zijn (lui dus).
Mijn linkerhand begint ook. Kramp in mijn duim. Kan toeval zijn. Kan ook zijn dat het migreert. Ik lijk er zo kalm onder te blijven – en tegelijk word ik er wel een beetje chagerijnig van, een beetje stil, een beetje moe. Deze shit vreet aan je op meerdere levels.
Ik realiseer me bij het mopperen over mijn vingers dat ik eeder zei: liever geen handen en wel een stem dan geen stem en wel handen. Mijn stem deed het redelijk goed vandaag. De "bargaining"-fase is aangebroken. En toch: in hoeverre heb je onbewust invloed op wat er gebeurt? Heb ik dit aangeroepen op een of ander kosmisch vaag niveau waar ik niet in geloof? Uitgenodigd toen ik "toe maar" zei op het kussen? Mijn vader zei wel eens: sommige mensen willen niet beter worden, en die genezen dan ook niet of nauwelijks. Het omgekeerde zal ook voorkomen. Zelfs de meest hardcore medicus zal moeten toegeven dat er een verband is tussen je geestesgesteldheid en je gezondheid. Eric is winning is ervan overtuigd dat je met vitamines en gezuiverd water je ALS te lijf kunt. Velen die hem geloofden kunnen dat niet navertellen. De ene wel en de andere niet. Is mijn, wat zeg ik, ons!, gevecht, er minder zinvol door?
Af en toe glipt er nog wel eens een stream of consciousness zin tussendoor. Zoals: ik zit laatst in de wachtkamer, bij het ziekenhuis, afspraak met de prof, over de trial, zie een man uit een deur komen samen met een vrouw en een plastic zakje met buisjes, hetzelfde zakje plastic buisjes denk ik nog, realiseer me: exact dezelfde kamer als waar ik zat, die dag, hij wordt nu naar de bloedprik gestuurd voor zeventien buisjes, doe direct een kraan in je arm haha, en hij maakt zich zorgen, ja het is ook maandag, dat is diagnosedag, en straks komt hij terug, en dan zeggen ze het hem, want dat doen ze hier, they pass out fucking DEATH SENTENCES for fuck..en dan zie ik; maar dat doen ze wel heel goed, zie maar, als jij een fout maakt in je powerpoint doe je control-z en deze mensen maken bijna geen fouten, weet je nog hoe warm en professioneel die zuster was, bijvoorbeeld, die je belde voor de eerste afspraak, die je dag en nacht terug kon bellen toen je in onzekerheid zat over de trillingen in je lijf, en dat ze elke keer als een boss wist hoe je te kalmeren, jij veeleisende lastige beroepscriticus, je kon niets vinden wat ze verkeerd deed, ze wist precies te doen wat de situatie nodig had, en dat is alleen nog maar die zuster, op een plek als deze werken alleen mensen die echt excellent zijn in wat ze doen, die dagelijks omgaan met leven en dood, dagelijks moeten omgaan met dit soort mensen, die dit nieuws moeten brengen, jezus christus, en dan denk je automatisch aan het magische talent dat de mensen om je heen hebben om zoveel moois te laten zien, kijk maar, we zijn er, voor jullie, die manieren vinden om in onze shock en paniek door te dringen met iets kleins, iets moois, dat laat zien: ik waardeer je en vind je OK wat je nu ook doet, en ik weet niet hoe het is maar ik weet dat ik je iets moois van mezelf wil geven zoals een gelukspoppetje met al het moois eromheen wat ik je maar kan wensen, een boek, een CD, zoveel mooie gebaren, en dat ben je gaan geloven, dat dit (ook) een mooie tijd wordt, en dan is het wel weer vol te houden.
Vandaag het strand van Tarifa. Was hier voor het laatst acht en een half jaar geleden, met Kent en Steph. De eerste keer dat we hier waren moest hij me nog leren varen, de tweede keer was er geen wind. Nu sta ik er en weet dat diezelfde Steph waar ik ooit mee begon nu zo'n beetje de allerhoogste alfaman in dit universum is van gekleurde vliegers tegen de horizon. Niet in termen van de double handlepass kiteloop intoblind trickster maar in de zin dat hij mensen opleidt die mensen opleiden die kitesurfers mogen opleiden. Dat is geen recursieve grap. Hij is vergelijkbaar met een Level 60 Palladin in WoW, oftewel een level 2 Accenture partner. Dat is wel een grap maar zo'n slechte dat alleen Paul hem begrijpt. En Matthijs H. maar die leest dit niet. Morgen als het waait voor het eerst het water op sinds maanden. Kan het niet laten daar bang voor te zijn. Ik merkte mijn hand voor het eerst na een heftige kite-dag. Ik probeer me voor te stellen hoe de voorhoorn eruit ziet, daar waar het misgaat in mijn ruggegraat, en of daar stress op komt wanneer je als een zak aardappelen aan je arm weggeslingerd wordt en in pure tom-en-jerry-stijl halverwege een salto al zo snel het water ziet naderen dat je niet eens tijd hebt om te knipperen voor de zee een poging doet om door je hoofd heen te golven. "auw" mopperen en weer doorvaren – Egypte, ik sprong nooit eerder zo hoog, mijn hoge beknepen keiharde gilletje toen ik zag hoe de horizon omlaag ging had niet misstaan op een bijeenkomst van 16-jarige meisjes die Justin Bieber voor het eerst zien, maar dus, omhoog getrokken aan een trapeze die aan je, ja, ruggengraat vastzit, the heel bone is connected to the ankle bone immers, en kan het niet laten te denken: betaal ik een prijs? Voor onvoorzichtig zijn en al die jaren stress en… Ach, ik stel me aan, morgen gewoon weer oppompen en lekker GENIETEN van het schitterende weer, de warmte, het glijden over het water, het voelen van de wind, het trots zijn op de chick die hoger springt dan ik, het schreeuwen zo hard als je kunt als je bijna struikelt en gewoon doorvaart, de lachkrampen die niet van de ALS zijn maar van het gevoel dat het lukt, dat je met de zee mag spelen, dat ze je toestaat haar te krabben alsof ze een tijger is die even voor je gaat liggen. Life to the max. Zoals het bedoeld is!
… ja, wie maakt hem af? Foo Fighters.
Fuck, wat ben ik zenuwachtig. Gisterenavond ook al, toen ik het aan een andere groep ging vertellen. Maar dit is andere koek. Na het onderzoek en het tekenen van de toestemmingsformulieren voor de clinical trial vanochtend ben ik als mijn spreekwoordelijke zelf (dwz: te snel en sturend met de knieen) naar Amsterdam gereden. Stadsschouwburg. Opgehaald door de assistente van. Veertien trappen omhoog. Door een deurtje en dan op het podium plaatsnemen. Een uur luisteren naar nonchalant uit de pols geschudde beschouwingen over digital, groeistrategie, corporate citizenship, de diversity plannen voor FY14. Het is de eerste dag van het nieuwe fiscale jaar, alle directeuren van de Nederlandse vestiging van mijn werkgever zijn bij elkaar om het jaar af te trappen. Vijf uur zitten ze al non-stop te luisteren; praatje na praatje na praatje. Connect to Win. Client, Performance, People, Future. Stuk voor stuk gladde praters die weten hoe ze een pitch houden. Iedereen die er is, is in de hierarchie van Accenture belangrijker dan ik. We zijn iets over tijd en ze wachten onrustig op de lunch: de nieuwe promotes vieren, het serieuze stuk achter de rug. Onze country managing director staat op en kondigt de laatste spreker aan die iets gaat zeggen over “meaningful roles”… Ik ga naar voren, haal diep adem, denk: passie voor ons bedrijf, en zeg:
Ik wilde beginnen met een vraag. Wie van de aanwezigen hier weet 100% zeker dat hij de rest van zijn leven bij Accenture werkt?
(tachtig mensen. een hand omhoog. de mijne.)
Ik wel. Ik weet het zeker. Maarja, ik heb dan ook twee voordelen: ik leef waarschijnlijk niet zo lang meer en solliciteren terwijl je een dodelijke ziekte hebt verkleint je kansen aanzienlijk. Je hoort het al aan mijn stem, die is wat aangetast. Ik heb ALS, een zeldzame ziekte die nu nog ongeneeslijk is. Mijn spieren vallen langzaam uit, uitendelijk mijn longen ook. De levensverwachting is een paar jaar.
(pause for dramatic effect. ik kijk rond. in honderdzestig ogen tegelijk.)
Ik schreef vlak na het horen van de diagnose twee emails: een aan mijn familie en vrienden en een aan mijn collega's. Ik uitte oa mijn dankbaarheid om hier te mogen werken en die dankbaarheid is alleen maar gegroeid. Binnen een week na het nieuws stonden veertig collega’s klaar om mee te doen aan de Amsterdam City Swim. Een paar weken daarna was 36.000 euro opgehaald en afgelopen zondag slaagden we er bij het zwemmen zelfs in om at the very top te eindigen: onze Pieter Paul zwom de twee kilometer bijna even snel als die andere Pieter, van de Hoogenband. Berend had een mooie significantly above! Ik moest me realiseren dat ik het op zwemgebied toch met een consistent with zal moeten doen.
(gelach. mooi.)
Iedereen was er en mijn vrouw en ik voelden ons omringd, als door een familie. Het was heel fijn om die warmte te voelen.
(pauze. ademhalen. het gaat goed. ik heb mijn stem in bedwang, ik huil niet.)
Grenzeloze dankbaarheid en tegelijk het besef: we staan aan het begin. ALS is gewoon een probleem en problemen worden opgelost. We spraken met L., hij was er zondag ook, L. is een van de grootste namen ter wereld op ALS gebied. Hij weet dat het proces om een geneesmiddel te onderzoeken en op de markt te brengen nodeloos traag en inefficient is. Hij weet ook hoe dat op te lossen valt. Hij heeft daar hele concrete hulp bij nodig; van mensen die weten hoe je een proces optimaliseert, hoe je een business digitaliseert, hoe je de connectie maakt tussen bedrijven en onderzoekers en patienten. Hij wilt een samenwerkingsplatform oprichten om dit te realiseren, ondersteund door cutting edge technology. L. heeft ons heel specifiek uitgedaagd hiermee. Hij heeft ons verteld wat hij nodig heeft. De handschoen ligt hier, voor mij, op de grond.
Dus ik herhaal. ALS is een probleem. Een groot probleem. En er is geen betere plek om problemen op te lossen dan hier in het hart van Accenture, hier met het leiderschap van deze machtige organisatie. Jullie, allemaal, ieder van jullie afzonderlijk. Edwin, Marc, Ray. Bianca, Robert, Ronald, Berend. (oogcontact met elke naam die ik noem). Jullie allemaal. Jullie kunnen als je wilt hier echt iets wezenlijks doen, iets dat, voor mij in ieder geval, echt meaningful is. En als je wilt helpen, bedenk dan: er is meer voor nodig dan een brainstorm. Denk niet dat het makkelijk is. Maar ik weet zeker: we kunnen hier verschil in maken.
Daar verwed ik mijn leven om.
Applaus, ik loop snel terug naar mijn plek, misschien komen de tranen toch nog boven. Ik zie verschillende mensen die daar minder weerstand tegen boden dan ik. Even later krijg ik schouderkloppen en complimenten met schorre stemmen van mannen en vrouwen die per stuk machtiger zijn dan een gemiddeld bedrijf en incasseer toezeggingen die ik blij van buiten maar zorgvuldig van binnen in mijn denkbeeldige rekeningboekje opsla en stuk voor stuk, komma voor komma, millimeter voor millimeter, allemaal, tot zover als ik maar kan, ten grootste effect en naar mijn beste vermogen, zal verzilveren in het licht van dat wat komen gaat. Altijd nog maar zien hoe het uitpakt, maar toch, mooi. Celebration lunch – alleen toegankelijk voor directors – en voor mij, vandaag. Ik vind dat ik de champagne verdiend heb.