Help!
Dat hadden ze toch knap voor elkaar, die Beatles. Ik heb nooit echt naar hun muziek geluisterd zoals ik naar, bijvoorbeeld, Tool luisterde, maar dit is toch best leuk. Ik heb het over hun liedje Help!, dus, en dat het woord voor woord voor mijn huidige situatie geschreven is. Alleen dat venijnige zinnetje: Help me get my feet back on the ground. Ja, en dan? Ik kan ze net zo goed amputeren, ik heb er toch niets meer aan.
Waar ik wel iets aan heb is de hulp die al twee jaar lang uit alle hoeken en gaten tevoorschijn blijft komen. Bekenden, onbekenden, collega’s, verre schoonfamilie, noem maar op. En dan hebben we het nog niet eens over de mensen die wel betaald worden om voor me te zorgen. Hun liefde is niet minder echt, integendeel. Ik noem een paar voorbeelden.
Het gaat weer eens mis met het urinaal. Ik gebaar woedend dat ik naar de computer wil en scheld een half scherm vol voor ik tot bedaren kom. Ze incasseert het op een wonderbaarlijk zwijgende manier die waardigheid voor beiden brengt. Het beweegt me om mijn excuses aan te bieden. Als ik dat doe tikt ze op de leuning van mijn rolstoel. “Dit”, zegt ze,”is een machine. Jij niet.”
Dat is pas compassie.
Het is laat, we zijn al in de badkamer waar hij mijn tanden gaat poetsen. Ik kan mijn gaap niet onderdrukken en sper mijn kaken wijd open. Dat gaat pijn doen, weet ik al, want ze klappen straks met volle kracht dicht en dan moeten ofwel mijn tanden ofwel mijn onderlip het geweld incasseren. Of niet. Ineens bijt ik keihard op een vinger. “Ik heb natte handen, dus ik kon je lip niet naar onderen doen. Dan maar zo.” Hij zegt het volkomen kalm. Ik stop met bijten en staar hem aan alsof ik me afvraag wie van ons tweeen de imbeciel is. Hij vervolgt: “Links is toch mijn bijthand. Daar laat ik me altijd bijten. Oudjes, die weten soms ineens niet meer wie je bent terwijl je ze aan het verzorgen bent.” Hij gebruikt het woord ‘dement’ niet, ik denk uit respect. “Dan kunnen ze ineens heel agressief worden, ja, dan is het zomaar ineens een wildvreemde die je aan het wassen is, terwijl je het net nog over hun kinderen had met ze. Slaan, schoppen, alles. De snelste manier om ze te kalmeren is je te laten bijten. Dan worden ze direct rustig. Daarom, bijthand.”
Hoezo andere wang? Tering. Ik herinner me een spaarzame keer dat onze vader over zijn dag vertelde als gynaecoloog. Een vrouw in bevalling maakte een licht agressieve periode mee. Hij trok een grens: “Hoho, je mag me best slaan en knijpen en krabben, maar bijten, dat gaat te ver.”
Ze is te laat, alweer, en dat was vroeger nooit zo. Ik kan geen vingertje vermanend schudden, dus preek ik een beetje over punctualiteit enzo. Halverwege schiet me te binnen dat ze vorige week iets over een oude patient had gezegd. Ik klim van mijn kansel (metaforisch dan, hè, komkom) en vraag hoe het met die client is. Die ze dus voor mij heeft en daardoor te laat is. “Ze is een beetje onberekenbaar,” zegt ze, “en ze moet toch haar insuline hebben.” Agressievedementebejaardenplaag blijkt dus, hahagrappig, maar mijn verzorgster zit onder de blauwe plekken en bulten. Dat is geen grap, dat is liefde: ze moet toch haar insuline hebben.
Weer een dag ten einde, een dag in juli 2015. Heb ik mijn alles gegeven vandaag of heb ik het opgegeven? Lichaamstaal… Mijn hoofd bungelt voor mijn borst, ik zit op de rand van het bed. De verzorger komt naast me zitten. “Hoofd omhoog.” Ik sta niet stil bij de eigenaardige breuk met het protocol (als iemand commandeert ben ik het, ja?) en doe wat hij zegt. “Nu je rug. Strekken.” Ik onderneem niet vaak een uiterste krachtsinspanning, omdat het resultaat zo pijnlijk ontoereikend is. Nu doe ik dat wel. Alle spieren die me nog resten spreek ik een voor een aan, tot ik rechtop zit. Hij laat me los. Voor de eerste keer in maanden zit ik zelfstandig. Het is een groot geschenk, des te meer omdat het ook de laatste keer is, al weet ik dat bij deze beleving nog niet. Na een paar seconden of minuten legt hij me verder zwijgend in bed. We zullen het de volgende weken af en toe nog eens proberen. Het lukt nooit meer.
De zorg is geen beroepsgroep. Tenzij je medicijnen gestudeerd hebt, is het een systematische uitbuiting van goede eigenschappen van zij, die de menselijkheid van onze maatschappij waarborgen met liters, kilo’s, tankwagens, oceanen van pure liefde. Zonder de hulp van Samira, Ilias, Karima, Anesh, Laura, Zahra, Caroline, Zamani, en nog tien anderen was mijn leven allang onleefbaar. Economie, vraag en aanbod, verantwoordelijkheid, shareholder value, ik weet het prima, waarom zuidassertjes als ik veelvouden van het salaris van een verzorger incasseren. Eerlijk is het niet, nee. Absurd, ja, dat wel. Bah.
Garmt, Iris & Zoë!
Blij dat je er nog steeds bent! Wens jullie samen nog vele mooie en goede dagen toe!
Hartelijke groet, Sandra
Beste Garmt,
Inderdaad je bent er nog, en wat een levenskracht zit in jou, een onuitputtelijke bron van energie, waar heel zorgvuldig mee omgegaan wordt.
Door jouw omgeving. En wat voor een omgeving heb je inmiddels om je heen verzameld.Hulptroepen die de hoogste rang zouden krijgen als ze echt gecompenseerd zouden worden voor hun daden. En wat een wijsheid heb jij in huis, letterlijk. En wat mooi hoe je hun oneindige inzet vertaald naar woorden die wij begrijpen. Ze zijn een weerspiegeling van hun heroïsche daden, mooi.
Maar nu jij, ik zag je gisteren op de tv met je prachtige dochter. Een echte vader wil je voor haar zijn, je wilt participeren… Natuurlijk wil je dat, maar wist je dat je dat al deed? Elke vezel van je zijn is aanwezig, en hoe! Diepe bewondering voor hoe jij in het leven staat! Een warme groet, Monique van den Emster
Wow wat mooi…trots op mijn collega.s die dit zo doen. Veel liefs voor jou en je gezin,Garmt.
Net Liefde voor Later gezien; mooie beelden en wijze woorden weer!
Maar waarom ik even van me wilde laten horen is eigenlijk voor Iris. Ook in de serie viel het me weer op hoe ruimhartig jij je achter en naast Garmt opstelt, hem het spotlight gunt, een steun voor hem bent. En dat terwijl het voor jou net zo’n heftige ervaring moet zijn, met de wetenschap erbij dat je het straks zonder Garmt zal moeten doen. Ga er maar aanstaan… Dus ik wou je even laten weten: ik zie je, en voel mee met jullie allebei.
Lieve groet, Cari
Thank you.
Ook in je “oude” West-Zeeuws-Vlaanderen volgen we jullie, via de blog en via “Liefde voor later”.
Een heleboel medewerkers van ziekenhuis Zorgsaam zullen zeker weten wie je bent, Garmt!
Chapeau – chapeau – chapeau!!!
Driewerf CHAPEAU!!!
Hoi Monique,
het was even graven in Otto’s geheugen, maar je bent herkend 🙂 Dankjewel, Monique!
garmt
Tja, sommige “diva’s” blijven nu eenmaal niet zo hangen he ………………??
Maar wij zijn je pa echt nog niet vergeten, hoor!
Trouwens, ken je Rinus en Cathy bijvoorbeeld nog uit de Hoekse periode??
De wereld in Zeeland is zó klein, Garmt!!!
Zeker dat ik je blog bezoek..!. Wat ben ik onder de indruk van jou verhaal.. Jou eerste woorden in de eerste aflevering..!.! En je nu zo zien genieten van je mooie moppie Zoë.! Wat een heerlijk grietje en wat een geweldige vrouw heb jij.!.!
Je boek heb ik inmiddels besteld want je laat me niet los.! Je bent een topper
Dank je wel.!
Gr samantha
Hoi Garmt en Iris,
Het is telkens weer een beleving om ook jullie en je dochter Zoe te zien “verschijnen” in de afleveringen in het programma van Anita Witzier.
Samen met Christa mijn vrouw bewonder ik jou levenskracht, en ook jou beschrijving in je blog van de jou omringende zorg is treffend en waar. Bedankt dat je “ons” deelgenoot hebt willen maken van jullie privacy en gevoelens.
Jouw boek wordt leesvoer voor velen.
Groet,
Rob van Hooff.
Garmt, wat een prachtig mens ben je!
ik ga je boek zeker lezen!
liefs Diana
Garmt, Ik sluit me geheel aan bij de woorden van Diana.
Je boek wordt zeker gekocht en gelezen en veel kado gedaan door me aan anderen.
Alle goeds voor jullie drietjes en dat de medicijnen maar gauw uitgevonden mogen worden.
I cross my fingers…het is je zo gegund en alle anders ALSers ook uiteraard.
Lieve groet vanuit Haarlem en regio, Ardi (vrouw)
Beste Garmt,
Je blog lees ik met veel plezier en je boek wordt een prachtig schoenkado.
Hang on, houd moed en heb lief.
Susan
Lieve Garmt en familie,
Bedankt dat je je verhaal wilt delen! Ik heb je boek al een paar maanden gekocht, ben erin begonnen maar wil het nog niet uit hebben! Gisteren zag ik je op tv en ben weer wat blogs gaan teruglezen, heerlijk dat je dit nog doet. Wees niet bang dat je geen publiek meer zult hebben, het verhaal wat je hebt en leeft is het waard om te delen. Jij bent het waard, vergeet dat niet!
Met jou, jullie, wil ik ook even wat delen: afgelopen weekend heb ik naar een hele inspirerende cabaretier mogen luisteren. Hij is de eerste sitdown comedian van Nederland, hij heet Jaap Bressers. Zijn verhaal is super inspirerend en ik heb er weer hernieuwde kracht en doelen door gevonden, ook al heb ik geen vreselijke ziekte zoals jij.. af en toe moet je weer even met de neus op de feiten worden gedrukt om te leren waarderen wat je hebt. Jij en Jaap zijn daarin twee super voorbeelden hoe je dit kunt doen en toch nog steeds met een knipoog naar het leven kunnen kijken. Hij heeft een aantal youtube filmpjes, maar ga hem kijken wellicht kan hij voor jou ook wat betekenen.
Keep up the good work!
Suzanne
Hai Garmt,
Je kent me niet, maar ik volg je sinds kort, o.a. via het programma Liefde Voor Later. Daar mag je je zus Jiska voor bedanken ;-). Wilde even zeggen dat ik je erg sterk en inspirerend vind. Ik heb je boek op mijn verlanglijstje gezet. Niks anders dan respect en liefde voor jullie alle drie. Keep up the good work!
Groet,
Sandy
Inderdaad Garmt, het is wel logisch maar niet eerlijk. Mooi blog met respect voor mooie mensen, dit kan niet vaak genoeg geschreven worden.